1.Գրել մեյոզի փուլերը (Յուրաքանչյուր փուլը, ներկայացրեք մի քանի նախադասությունով):

Մեյոզը բաղկացած է 2 հաջորդական բաժանումներից, որոնց միջև կա կարճ ինտերֆազ:
I պրոֆազ, առաջին պրոֆազը շատ բարդ է և կազմված է 5 փուլերից – լիպտոնեմա, զիգոնեմա, պահինեմա, դիպլոմենա և դիակենես: Եթե կարճ, լիպտոնեման կարճացնում է և փաթեթավորում է քրոմոսոմները: Զիգոնեմայի ժամանակ ընթանում է կոնյուգացիա՝ հոմոլոգ քրոմոսոմների ձևավորված կազմությունների հետ միացումով, որը կազմված է երկու միացած քրոմոսոմներից, որոնք նաև կոչվում են բիվալենտեներ և ընթանում է նրանց հետագա խտացումը: Պահինեմա – մի քանի մասերում հոմոլոգ քրոմոսոմները իրար են միացվում, ձևավորելով խիազմաներ: Այնտեղ տեղի է ունենում տրամախաչում՝ հոմոլոգիական քրոմոսոմների միջև մասերի փոխանակում, նաև պահինեման ամենաերկար փուլն է: Դիպլոնեմա – քրոմոսոմների մասնակի ապապարուրում, տեղի է ունենում տրանսկրիպցիաների և տրանսլիացիայի գործընթացներ: Հոմոլոգ քրոմոսոմները դեռևս մնում են միացված: Եվ վերջինը դա դիակենեսն է, որի ժամանակ ԴՆԹ-ն մաքսիմալ կերպով կոնդեսացվում է, սինթեզման գործընթացները ավարտվում են, միջուկային թաղանքը լուծվում է; ցենտրիոլները հեռանում են դեպի տարբեր բևեռներ; հոմոլոգիական քրոմոսոմները մնում են միացված: Մետաֆազի ժամանակ հոմոլոգ քրոմոսոմների զույգերը դասավորվում են բջջի հասարակածով։
Առաջին անաֆազում բաժանման թելիկները կարճնում են և հոմոլոգ քրոմոսոմները բաժանվում են։ Քրոմոսոմները հավաքվում են բջջի բեւեռներում։ Այսպես առաջանում են երկու դուստր բջիջներ, որոնք ունեն մայր բջջի քրոմոսոմների կեսը։ Ամեն դուստր բջջում քրոմոսոմները կրկնապատկված են։ Երկրորդ պրոֆազում նորից առաջանում է բաժանման ցանցը եւ բջջի չաղանթն անհետանում է։ Երկրորդ մետաֆազում քրոմոսոմները դասավորվում են հասարակածի երկարությամբ։ Թելիկները միանում են ցենտրոմերին։ Երկրորդ անաֆազում քրոմոսոմները հավաքվում են բեւեռներում։ Մեյոզի վերջին ֆազայում առաջանում են կորիզը եւ բաժանվում է ցիտոպլազման։ Յուրաքանչյուրը չորս բջիջներից իր մեջ պարունակում է մայր բջջի քրոմոսոմների կեսը։

2.Ո՞ր բջիջներն են բազմանում մեյոզի ժամանակ:
Մեյոզի ժամանակ բազմանում են էուկարիոտ բջիջները՝ կենդանիների, բույսերի, սնկերի սեռական բջիջների բազմացումն է։

3.Ի՞նչ կարևոր ֆունկցիա է կատարում մեյոզը:
Մեյոզի արդյունքում դիպլոիդ հավաքակազմով բջջից առաջանում են հապլոիդ հավաքակազմով բջիջներ, քանի որ մեյոզի ժամանակ առաջանում են չորս բջիջներ, ի համեմատ միտոզի, որի դեպքում առաջանում են երկու բջիջ:

1. Ընտրել «հանքավայրեր – հանքաքար» համապատասխանությունների ճիշտ շարքը.
ա. Մեղրաձոր, Սոթք 1. պղնձահրաքար
բ. Սվարանց, Դաշքեսան 2. տուֆ
գ. Ալավերդի, Կապան 3. ոսկի
դ. Արագած, Շիրակ 4. երկաթաքար

1) ա–3, բ–4, գ–1, դ–2
2) ա–3, բ–2, գ–4, դ–1
3) ա–1, բ–3, գ–2, դ–4
4) ա–4, բ–1, գ–2, դ–3

2. Հայկական լեռնաշխարհի վերաբերյալ ո՞ր պնդումն է սխալ.
1) Շատ կան հանքային բուժիչ աղբյուրներ:
2) Ընդերքը հարուստ է վառելիքային օգտակար հանածոներով:
3) Ոսկու պաշարներ հայտնաբերվել են Սոթքում և Մեղրաձորում:
4) Պղնձահրաքարի խոշոր պաշարներ կան Ալավերդիում և Կապանում:

3. Հայկական լեռնաշխարհի վերաբերյալ ո՞ր պնդումն է սխալ.
1) Արևելքից եզրավորվում է Փոքր Կովկասի լեռնային համակարգը կազմող
լեռնաշղթաներով:
2) Հյուսիսային ծալքաբեկորավոր լեռնաշղթաների մարզը շուրջ 500 կմ ձգվում է
Սև ծովի հարավային ափերի երկայնքով:
3) Եզրային ծալքաբեկորավոր լեռներից ամենաբարձրը Կորդվաց լեռնաշղթան է:
4) Միջնաշխարհի կենտրոնական մասով զուգահեռականի ուղղությամբ
ձգվում է Արևելյան (Հայկական) Տավրոսի լեռնաշղթան:

4. Ընտրել «գետ — վտակ» համապատասխանությունների ճիշտ շարքը.
ա. Քասաղ 1. Եղեգիս
բ. Արփա 2. Գետիկ
գ. Հրազդան 3. Գեղարոտ
դ. Աղստև 4. Մարմարիկ

1) ա–4, բ–1, գ–2, դ–3­
2) ա–3, բ–4, գ–1, դ–2
3) ա–3, բ–1, գ–4, դ–2
4) ա–4, բ–3, գ–2, դ–1

5. Ո՞ր պնդումն է սխալ.
1) Մեծամորը (Սևջուր) ՀՀ միակ հարթավայրային գետն է:
2) Որոտան գետն Արփայից երկար է:
3) Ախուրյանը ՀՀ ամենաջրառատ գետն է:
4) Աղստևը պատկանում է Կուրի ավազանի

6. Ընտրել «քաղաք — այդ քաղաքով հոսող գետ» համապատասխանությունների ճիշտ շարքը.
ա. Կապան 1. Ձորագետ
բ. Աշտարակ 2. Արփա
գ. Եղեգնաձոր 3. Ողջի
դ. Ստեփանավան 4. Քասաղ
1) ա–2, բ–3, գ–1, դ–4­
2) ա–2, բ–1, գ–4, դ–3­
3) ա–3, բ–1, գ–2, դ–4
4) ա–3, բ-4, գ-2, դ-1

7. Ո՞ր շարքում են գետերը դասավորված ըստ երկարությունների աճման կարգով.
1) Որոտան, Ախուրյան, Աղստև, Հրազդան
2) Ախուրյան, Հրազդան, Աղստև, Որոտան
3) Աղստև, Հրազդան, Որոտան, Ախուրյան
4) Ախուրյան, Որոտան, Հրազդան, Աղստև

8. Ո՞ր շարքում են գետերը դասավորված ըստ երկարությունների նվազման.
1) Արփա, Աղստև, Հրազդան, Դեբեդ
2) Դեբեդ, Հրազդան, Աղստև, Արփա
3) Հրազդան, Դեբեդ, Արփա, Աղստև
4) Դեբեդ, Աղստև, Հրազդան, Արփա

9. Ո՞ր շարքում են լճերը դասավորված արևմուտքից արևելք ճիշտ հերթականությամբ.
1) Ակնա, Կապույտ, Պարզ, Այղր
2) Այղր, Կապույտ, Պարզ, Ակնա
3) Ակնա, Պարզ, Այղր,Կապույտ
4) Այղր, Ակնա, Պարզ, Կապույտ

10. Ո՞ր շարքում են լճերը դասավորված հարավից հյուսիս ճիշտ հերթականությամբ.
1) Այղր, Ակնա, Քարի, Պարզ­
2) Այղր, Քարի, Ակնա, Պարզ­
3) Ակնա, Քարի, Այղր, Պարզ
4) Ակնա, Այղր, Քարի, Պարզ

11. Ո՞ր արտեզյան ավազանն է ՀՀ–ում ամենամեծը.
1) Սիսիանի­
3) Շիրակի
2) Փամբակի­
4) Արարատյան

12. Ո՞ր ջրամբարն է ամենախոշորը.
1) Մանթաշի ­
2) Ապարանի
3) Սպանդարյանի
4) Արփի լճի

13. «ՀՀ գետ — երկարություն» զույգերից ընտրել սխալը.
1) Ախուրյան — 186 կմ
2) Հրազդան — 141 կմ
3) Որոտան — 178 կմ
4) Ողջի — 133 կմ

14. «Գետ — հոսքի ավազան» զույգերից ընտրել ճիշտը.
1) Դեբեդ — Արաքս
2) Թարթառ — Արաքս
3) Գետիկ — Կուր
4) Ողջի — Կուր

15. Ընտրել «քաղաք — այդ քաղաքով հոսող գետ» համապատասխանությունների ճիշտ շարքը.

1. Սիսիան ա. Աղստև
2. Աշտարակ բ. Փամբակ
3. 3. Վանաձոր գ. Որոտան
4. Իջևան դ. Քասաղ
   
   1) 1–դ, 2–գ, 3–բ, 4–ա
   2) 1–գ, 2–բ, 3–դ, 4–ա
   3) 1–գ, 2–դ, 3–բ, 4–ա
   4) 1–բ, 2–ա, 3–գ, 4–դ

16. Ընտրել «գետ — վտակ» համապատասխանությունների ճիշտ շարքը.

1. Դեբեդ ա. Գետիկ
2. Հրազդան բ. Շաքի
3. Աղստև գ. Ձորագետ
4. Որոտան դ. Գետառ
   
   1) 1–գ, 2–բ, 3–դ, 4–ա
   2) 1–դ, 2–ա, 3–գ, 4–բ
   3) 1–ա, 2–բ, 3–դ, 4–գ
   4) 1–գ, 2–դ, 3–ա, 4–բ

17. Ընտրել «գետ — վտակ» համապատասխանությունների ճիշտ շարքը.

1. Դեբեդ ա. Գետիկ

2. Աղստև բ. Քասաղ

3. Արփա գ. Փամբակ

4. Մեծամոր դ. Եղեգիս

1) 1–գ, 2–ա, 3–դ, 4–բ
2) 1–բ, 2–գ, 3–դ, 4–ա
3) 1–բ, 2–դ, 3–ա, 4–գ
4) 1–դ, 2–բ, 3–ա, 4–գ

18.  Ընտրել «գետ-էլեկտրակայան» համապատասխանությունների ճիշտ շարքը.

1.Որոտան. ա. Վայքի
2. Հրազդան բ. Արզնու
3.  Աղստև  գ. Տաթևի
4. Արփա դ. Իջևանի

1) 1–ա, 2–բ, 3–գ, 4–դ
2) 1–բ, 2–ա, 3–գ, 4–դ
3) 1–գ, 2–բ, 3–դ, 4–ա
4) 1–դ, 2–գ, 3–ա, 4–բ

Սիրով՝ Ընկեր Գայանե 

В 1969 году широко отмечалось 100-летие Ованеса Туманяна. Для
ереванского юбилейного русского трехтомника поэта Гребневу было предложено перевести
четверостишия, несколько стихотворений, а также балладу «Смерть мышонка».

Из стихотворений Туманяна, переведенных Гребневым, выделяется
«Оплакивание». Это стихотворение-реквием, посвященное памяти жертв
Геноцида армян 1915 года. Гребневу ещё и как сыну еврейского народа,
подвергшегося массовому уничтожению в годы войны, была очень близка
эта тема. Сам Гребнев был участником войны.

Ու վեր կացա ես, որ մեր հայրենի օրենքովը հին՝
Վերջին հանգիստը կարդամ իմ ազգի անբախտ զոհերին,
Որ շեն ու քաղաք, որ սար ու հովիտ, ծովից մինչև ծով
Մարած են, մեռած, փըռված ու ցըրված հազար հազարով…
Ու կըրակ առա հայոց հրդեհի կարմիր բոցերից,
Էն խաղաղ ու պաղ երկնքի ծոցում վառեցի նորից
Մասիսն ու Արան, Սիփանն ու Սըրմանց, Նեմրութ, Թանդուրեք,
Հայոց աշխարհի մեծ կերոնները վառեցի մեկ-մեկ…17

Я встал над вами для того, чтоб тихо молвить слово
Вам, мученики моего народа дорогого!
Вас тьмы осталось на полях от моря и до моря,
И в смертный час в глазах у вас окаменело горе.
Я взял огонь моих речей со дна души скорбящей,
От пепла жаркого моей земли кровоточащей.
Масис, Намрут и Тандурек – вершины снеговые –
Зажег я – скорбный человек – как свечи восковые… (1, 100)

И «Смерть мышонка», и ряд стихотворений Туманяна, в том числе
«Оплакивание», были переведены Гребневым на русский язык впервые.

Что касается четверостиший, то они и до этого неоднократно переводились. Четверостишия – особый жанр туманяновского творчества. Созданные в основном в последние годы жизни поэта, они стали своеобразным
итогом пережитого и передуманного им. Здесь – отсвет глубокой мудрости Туманяна, его сокровенные мысли о родине, жизни и человеке, его
стремление понять неразгаданные тайны природы, вечности, вселенной… Написаны четверостишия обычным для туманяновского стиля ясным, лишенным «высоких словес» языком. Именно потому они вошли в духовную жизнь армян, стали для них крылатыми фразами, афоризмами.

Однако по переводам, помещенным в русских изданиях Туманяна вплоть
до самой середины 60-х годов, читателю невозможно было составить верное представление об их поэтической ценности.

Естественно, в подобных стихах поэзия оказывалась совершенно
«убитой». Необходимо было «реабилитировать» туманяновские четверостишия, заново открыть их русскому читателю. Эту труднейшую задачу Л.
Мкртчян доверил Гребневу.
Чтобы воссоздать глубину и силу оригиналов, Гребнев прежде всего
творчески подошел к выбору ритмического рисунка. Он не стал копировать размеры. Он воссоздавал четверостишия в такой ритмикоинтонационной структуре, которая помогла бы максимально выразить их
раздумчиво-философский характер, «спресованность» мыслей, чувств,
эмоций. Естественно, выбирая для переводов подходящую ритмикоинтонационную структуру, удлиняя порой строки, Гребнев не мог лексически дословно воспроизводить подлинник: здесь он также позволяет
себе определенную свободу.

То, что Гребнев, порой удлиняя стихи, вносил в них отдельные слова или
фразы, отсутствующие в оригинале, всякий раз считалось явным недостатком. И поскольку некоторые четверостишия в его переводе уже появлялись на страницах периодики, а еще за год до юбилея, в 1968 году, в Ереване вышла в свет под редакцией Марии Петровых небольшая книжка гребневских переводов четверостиший, она вызвала в целом негативную оценку
ряда армянских литературоведов. Отрицательные отклики на
гребневские переводы были опубликованы в армянской литературной газете «Гракан терт», возникла и полемика, в которой принял участие Левон
Мкртчян, отстаивающий право переводчика на некоторые замены.