Չումայի առաջացման պատճառ հանդիսացող մանրէ Yersinia pestis — կենդանաբանական բակտերիան է:
Yersinia pestis – ով վարակված անձի մոտ ախտանիշների սկզբից առաջ ինկուբացիոն ժամանակահատվածը 1-7 օր է: Չումաի վարակի երկու հիմնական կլինիկական ձև կա` բուբոնիկ և թոքային: Ամենատարածված ձևը բուբոնիկ չուման է, որը բնութագրվում է ցավոտ բորբոքված ավշային հանգույցների կամ «փչոցների» առկայությամբ:
Չուման կենդանիներից մարդուն փոխանցվում է վարակված մորթու, խայթոցի, վարակված հյուսվածքների և օդային կաթիլների անմիջական շփման արդյունքում: Մարդու մոտ Չուման կարող է դրսևորվել որպես շատ լուրջ հիվանդություն: Բուբոնիկ Չումայի մահացության մակարդակը հասնում է 30%-60%, իսկ բուժման բացակայության դեպքում թոքային Չուման միշտ հանգեցնում է մահվան: Չուման հաջողությամբ բուժվում է հակաբիոտիկներով, ուստի վաղ ախտորոշումը և վաղ բուժումը կարող են կյանքեր փրկել:
Նախկինում ժանտախտը առաջացրել էր զանգվածային համաճարակներ՝ մահացության բարձր ցուցանիշներով: 14-րդ դարում ժանտախտը հայտնի էր որպես Սև մահ և Եվրոպայում մոտավորապես 50 միլիոն մարդու կյանք:
